Cost of Living Support Icon

Iechyd a Lles 

Rydyn ni’n awyddus i hyrwyddo lles ein trigolion, ac mae nifer o lyfrau a gwasanaethau ar gael yn ein llyfrgelloedd i hwyluso hyn. 

Yma, cewch wybodaeth bellach am y cynllun Presgripsiwn Llyfrau Cymru, y gwasanaethau rydyn ni’n e darparu i gartrefi gofal a’r dechnoleg gynorthwyol sydd ar gael yn ein llyfrgelloedd.

 

Mae yma hefyd ddolenni i wasanaethau a mudiadau sy’n cynnig gwybodaeth am afiechydon a chyflyrau penodol, ffynonellau grantiau, cyfarpar i hwyluso byw, cymorth a chyngor. 

Health and Well Being

 

Image of two women stood next to bikes

Cael benthyg monitor pwysedd gwaed

Sut i gael benthyg monitor pwysedd gwaed o'r lyfrgell.

 

Beth yw pwysedd gwaed?

Pwysedd gwaed yw’r cryfder y mae’ch gwaed yn gwthio ar ochrau eich rhydwelïau wrth iddo gael ei bwmpio o amgylch eich corff.

Mae pwysedd gwaed uchel (gorbwysedd) yn gyffredin iawn, ac fel arfer nid oes unrhyw symptomau, felly efallai na fyddwch chi’n sylweddoli ei fod gennych chi. Os na chaiff ei drin, gall fynd ymlaen i achosi problemau iechyd difrifol.

 

Sut i gael benthyg monitor pwysedd gwaed

Mae monitor pwysedd gwaed yn gwirio a yw eich pwysedd gwaed yn iach, neu a yw’n rhy uchel neu isel.

Os hoffech wirio eich pwysedd gwaed, gallwch fenthyg monitor gennym am hyd at 3 wythnos, yn hytrach na phrynu un.

 

Mae yna 2 ffordd o gael benthyg monitor gennym ni:

 

Defnyddiwch gatalog ein llyfrgell ar-lein

Gallwch weld argaeledd a chadw monitor pwysedd gwaed ar-lein trwy gatalog ein llyfrgell. Byddwn yn rhoi gwybod i chi pryd y gallwch ei gasglu o’ch lyfrgell leol > chadw monitor pwysedd gwaed ar-lein > Catalog Ar-lein y Llyfrgell

 

Ewch i’ch Hyb lleol

Gallwch fynd i’ch llyfrgell leol a siarad ag aelod o staff > Ein Llyfrgelloedd

 

Rhaid i chi fod yn aelod o’r llyfrgell i fenthyg monitor pwysedd gwaed. Os nad ydych chi’n aelod o’r llyfrgell, dysgwch fwy am ymuno â’r llyfrgell > Ymaelodi â'ch Llyfrgell Leol

 

British Heart Foundation - Sut i fesur eich pwysedd gwaed eich hun - YouTube

 

Man checking books out of a library

Presgripsiwn Llyfrau Cymru 

Nod cynllun Presgripsiwn Llyfrau Cymru yw helpu pobl â phroblemau emosiynol cymedrol i ganolig i ddefnyddio’r llyfrau hunangymorth safonol uchel sydd wedi cael eu dethol yn benodol gan seicolegwyr a chyn-goryddion sy’n gweithio yng Nghymru.

 

Mae set o’r llyfrau defnyddiol a phoblogaidd yma ar gael yn holl lyfrgelloedd Bro Morgannwg.

 

Os ydych chi’n derbyn presgripsiwn am lyfr gan feddyg teulu neu weithiwr iechyd proffesiynol arall, gallwch chi ddod ag e i’ch llyfrgell leol a bydd y staff yn dod o hyd iddo i chi.

 

Os nad yw e ar gael mewn un llyfrgell, efallai fyddwn ni’n gallu cael gafael ynddo gan gangen arall o fewn rhai dyddiau. Does dim rhaid i chi fod yn aelod o’r llyfrgell i gael benthyg un o’r llyfrau hyn, ond rydyn ni’n argymell i chi ymuno er mwyn manteisio ar yr amrywiaeth ehangach o lyfrau a gwasanaethau sydd ar gael i chi. 

 

Children with parents 

Bibliotherapi i Blant a’r Teulu 

Mae nifer o rieni’n troi at eu meddyg teulu a gweithwyr iechyd proffesiynol am help i ymdopi ag ystod o anawsterau emosiynol. 

 

Yr enw ar ddefnyddio llyfrau hunangymorth i ddeall a datrys problemau emosiynol yw ‘bibliotherapi’. Mae NHS Cymru wedi nodi nifer o lyfrau sy’n ymdrin â meysydd fel dicter, profedigaeth, bwlio, hunanhyder, ysgariad, problemau bwyta, hyfforddiant toiled, trafferth rhwng brodyr a chwiorydd, problemau cwsg, llys-deuluoedd a mwy.

 

Un o nodweddion allweddol y cynllun hwn yw ei fod yn cynnig llyfrau hunangymorth i’r teulu er mwyn i’r teulu helpu’r plentyn. Mae rhai o’r llyfrau’n addas i blant eu darllen, ond mae’r rhan fwyaf ohonynt wedi’u cyfeirio at y teulu fel grŵp.

 

Fel yn achos y cynllun Presgripsiwn Llyfrau, rydych yn derbyn atgyfeiriad i ddod â nodyn i’r llyfrgell a’i gyfnewid am y llyfr. 

 moodboosting books logo

 

Llyfrau i godi’r hwyliau

Detholiad o nofelau, llyfrau ffeithiol a barddoniaeth ddyrchafol wedi’u hargymell gan ddarllenwyr ledled y DU.

 

Rydyn ni’n argymell i bobl sy’n defnyddio cynllun Darllen Da ar y cynllun Presgripsiwn Llyfrau bori drwy ffuglen neu farddoniaeth i godi’r hwyliau, er nad yw’r llyfrau yma dan bresgripsiwn nac wedi’u hawgrymu na’u hargymell gan weithwyr iechyd proffesiynol.

 

Mae pawb yn mwynhau llyfr da, felly pan welwch y symbol hwn, byddwch chi’n siŵr o gael boddhad o’r darllen. 

 

Reading group

Darllen ar y Cyd 

Gall Darllen ar y Cyd eich helpu i ail-greu’r teimlad hwnnw o fwynhau neu ryfeddu at stori dda wedi’i hadrodd yn dda. 

 

Mae grŵp Darllen ar y Cyd Llyfrgell y Barri’n cyfarfod am 1.00pm ar ddydd Gwener yn yr Ystafell Gymunedol fach ar y llawr cyntaf. Darperir lluniaeth ysgafn yn rhad ac am ddim.

 

Mae angen hoe rhag prysurdeb ein bywydau arnom ni i gyd – ennyd o ymlacio ac amser i ni’n hunain. Gellir sefydlu grwpiau Darllen ar y Cyd mewn amrywiaeth o lefydd – caffis, grwpiau mam  a phlentyn, cartrefi gofal, syrjeris, hostelau, carchardai ac ie, hyd yn oed llyfrgelloedd!

 

Mae pob aelod o’r grŵp yn derbyn copi o’r testun dan sylw – cerdd neu stori fer, er enghraifft – ac mae un aelod o’r grŵp, yr arweinydd fel arfer, yn ei ddarllen yn uchel. Ceir llawer o’r lles o’r cyfle i drafod y darn wedyn o fewn grŵp diogel.  

Mae’n ymwneud â chreu cyswllt emosiynol â’r llenyddiaeth,’meddai un darllenydd.

 

Do’n i ddim wedi darllen barddoniaeth ers dyddiau’r ysgol ond mae ei thrafod nawr yn help i fi ei deall yn well. Dwi’n dwlu gymaint arni nes ’mod i’n barddoni fy hun erbyn hyn,’ meddai un arall.

Mae tystiolaeth fod Darllen ar y Cyd yn medru bod yn llesol i bobl sy’n dioddef oherwydd profedigaeth, unigrwydd, iselder a’r sawl sydd yng nghyfnod cynnar dementia. 

 

Elderly-man-reading-a-book-adj

Gwasanaeth Cartrefi Gofal

Mae ein Gwasanaeth Cartrefi Gofal yn darparu cyflenwad cyson, amrywiol o lyfrau i gartrefi gofal ledled y Fro gan y llyfrgell agosaf, yn fisol fel arfer.

Mae ein Swyddog Estyn yn ymweld â’r cartref i drafod chwaeth darllen y trigolion, ac yna’n cydlynu â’r llyfrgell ar amlder yr ymweliadau, nifer y llyfrau, llyfrau llafar ac ati. Gall cartref gofal gael benthyg hyd at 120 o lyfrau ar y tro, ond rhaid iddynt hefyd dderbyn cyfrifoldeb dros ofalu am y llyfrau a sicrhau eu bod yn cael ei ddychwelyd.

 

Os ydych chi’n byw mewn cartref gofal nad sy’n cael ymweliad gan y Llyfrgell Naid nac yn derbyn cyflenwad o lyfrau o’r llyfrgell, neu os ydych chi’n gweithio mewn cartref gofal ac mae gennych ddiddordeb yn y cynllun ar gyfer y trigolion, cysylltwch â’ch llyfrgell agosaf i drefnu ymweliad. 

Elderly lady reading

Gwasanaeth Llyfrgell yn y Cartref

Mae poblogrwydd ein gwasanaeth ar gyfer pobl nad sy’n medru dod i’r llyfrgell eu hunain ac nad oes ganddynt neb i ddod ar eu rhan yn cynyddu ymhlith darllenwyr a gwirfoddolwyr sy’n dymuno rhoi o’u hamser i wasanaeth y llyfrgelloedd.

 

Cysylltwch â’ch llyfrgell leol i drefnu ymweliad â’ch cartref. Am fanylion llawn y cynllun, ewch i dudalen Gwasanaeth Llyfrgell yn y Cartref.